55% minder broeikasgassen & 3 miljard extra bomen tegen 2030
Op 16 juli 2021 heeft de Europese Commissie een nieuwe EU-bosstrategie uitgevaardigd. Deze onderstreept het belang van bossen bij de bestrijding van klimaatverandering en het verlies aan biodiversiteit. Bossen dragen bij aan de netto eliminering van broeikasgassen en zijn een belangrijk instrument om de Europese doelstelling om de uitstoot van broeikasgassen met 55% te verminderen tegen 2030, te bereiken.
WAAROM HEEFT EUROPA NOOD AAN EEN BOSSTRATEGIE?
De commissie wees erop dat de bosbescherming momenteel onder druk staat, bv. door de opwarming van de aarde. De bestaande bossen moeten beter beschermd worden, tegelijkertijd moeten ze diverser en gezonder worden.
Daarenboven mogen we geen overmatig gebruik maken van het hout zodat het nog steeds kan dienen voor de opslag van koolstofdioxide. Daarom stelde de commissie een bosstrategie voor die haar visie op bossen weerspiegelt en specifieke maatregelen voorlegt om die bossen beter te beschermen en te herstellen. De strategie omvat zowel regelgevende & financiële maatregelen als vrijwillige richtlijnen.
Ze is gebaseerd op de EU-biodiversiteitsstrategie 2030 en vervangt de bestaande strategie van 2013. Alsook voldoet ze aan het voorstel van de LULUCF-afdeling (Land Use, Land Use Change, and Forestry) voor nieuwe regelgeving.
WAT BESCHRIJFT EEN BOSSTRATEGIE CONCREET?
Bosstrategieën omvatten maatregelen om bossen te beschermen en te herstellen, duurzaam bosbeheer te verbeteren en de Europese bossen te beheersen. Het stelt innovatieve maatregelen voor ter verbetering van de producten & materialen die de fossiele producten vervangen. De strategie is ook gericht op het bevorderen van andere economische activiteiten dan houtproductie, zoals ecotoerisme. Ten slotte is het belang van duurzame (her)bebossing erg groot: het doel is om tegen 2030 ten minste 3 miljard bomen in de EU te planten.
De commissie is van mening dat bosbeheerders, landeigenaren & boseigenaren een cruciale rol spelen hierin. Bovendien hoopt ze dat overheden op alle niveaus (nationaal en lokaal) en belanghebbenden (zoals bosbeheerders en belangenorganisaties) hun verantwoordelijkheid zullen opnemen. Daarom zijn er financiële prikkels voorzien om hen te helpen de tastbare resultaten te bereiken.
Er moet prioriteit gegeven worden aan het duurzaam gebruik van houtproducten.
ECONOMISCHE FOCUS OP DUURZAME HOUTPRODUCTEN
De strategie onderzoekt de economische functies van bossen: hout, houtproducten en bio-energie maar beschrijft ook richtlijnen voor de bescherming en het herstel van bossen in Europa.
De commissie wil zich richten op duurzame houtproducten met een lange levensduur. Hoe langer het hout gebruikt wordt, hoe langer het koolstof kan opnemen, des te gunstiger het is voor het milieu & het klimaat. Hierbij moet rekening worden gehouden met het zogenaamde cascadeprincipe, een prioriteitsvolgorde van het houtgebruik: het duurzaam gebruik van houtproducten staat voorop, hout dat wordt gebruikt voor bio-energie onderaan. Daarom kan hout alleen worden gebruikt voor bio-energie als er geen andere toepassingsmogelijkheden zijn.
Hergebruik en recycling van houtproducten is erg belangrijk. De strategie bepaalt dat voor duurzaamheid geen hout met een hoge ecologische waarde (bijvoorbeeld uit oerbossen) mag worden gebruikt.
BOSBEHEER IN SCANDINAVIË, EEN VOORBEELD
Scandinavië is een mooi voorbeeld van een land met heel veel bossen, boseigenaren en een exporteconomie van hout & houtproducten. De jarenlange ervaring heeft geleid tot een uitgekiende bosstrategie. In Scandinavië worden namelijk al eeuwen lang bossen gerooid en weer herplant. Door een verstandige aanpak in de bosbouw blijft de bodem gezond en krijgen de bomen de kans zich goed te ontwikkelen.
De laatste jaren is de aanpak veel dynamischer geworden, waardoor er steeds meer biodiversiteit komt in de Noorse bossen. Statskog, de grootste boseigenaar in Noorwegen plantte in 2016 1,9 miljoen jonge bomen. De boseigenaren zijn verplicht na de kap de bossen weer te verjongen met nieuwe aanplant. Dat gebeurt al eeuwen zo. Binnen 3 jaar moet weer sprake zijn van de ontwikkeling van een nieuw bos.
Systimber koopt hout voor de balken aan in Scandinavië uit FSC gecertificeerde bossen. FSC (Forest Stewardship Council) is het eerste internationale keurmerk met strenge eisen voor duurzaam en sociaal bosbeheer, gesteund door overheden, bedrijven en milieuorganisaties.
Houtgebruik in de bouwsector moet bevorderd worden zodat de traditionele bouwsector kan veranderen.
HOUTGEBRUIK IN DE BOUWSECTOR
Een cruciaal aandachtspunt is het gebruik van hout in de bouwsector. Dit moet bevorderd worden omdat houtproducten essentieel zijn om de traditionele bouwsector te veranderen van een bron van broeikasgasemissie naar een ‘koolstofput’ die koolstofverwijdering oplevert. De Commissie zal met een uitgekiend plan komen om de koolstofuitstoot in gebouwen te reduceren en een methodologie ontwikkelen om de positieve effecten van houten bouwmaterialen op het klimaat te kwantificeren.
BIO-ENERGIE
Hout wordt ook gebruikt voor het opwekken van bio-energie. Dit kan alleen als er geen andere functie voor het hout is. Gezien het grote aandeel van biomassa in het aanbod aan hernieuwbare energie (60%) en de aangescherpte doelstellingen op het gebied van hernieuwbare energie, voorziet de Commissie dat bio-energie een belangrijke energiebron blijft. Dat kan, zolang het voldoet aan de duurzaamheidscriteria in de Richtlijn hernieuwbare energie. Het nieuwe voorstel voor de herziening van deze Richtlijn schrijft strengere regels voor.
Lees hier het volledige artikel (Bron: Europadecentraal).